PERSONAL
FINANCE
این اولین شماره از مجموعه «دخل و خرج»ه که قراره به مرور تو سایت آبنوس منتشر بشه. تو این سری، به جای این‌که فقط حرف‌های کلی درباره «سواد مالی» بزنیم، می‌خوایم به بهونه‌ی موضوعات داغ و اتفاقات روز، درباره مدیریت پول و سرمایه تو زندگی روزمره حرف بزنیم. نه نسخه همیشگی داریم و نه ادعای «فرمول طلایی». فقط می‌خوایم تجربه‌هامون رو به اشتراک بذاریم تا شما هم بتونید تصمیم‌های بهتری بگیرید.
اصل ماجرا
شرایط اقتصادی ایران این روزها خیلی متفاوت شده. تجربه «جنگ ۱۲ روزه» یه چیز مهم بهمون یاد داد: دارایی‌ای که تو بحران واقعاً به دادت می‌رسه، نقدینگیه؛ و چه بهتر اگه این نقدینگی ارزی باشه تا تورم هم کمتر بهت فشار بیاره.
از دهه هفتاد به بعد همیشه تو دوره‌های تورمی یه اصل تکرار می‌شد:
«طلا، ملک، سهام، خودرو یا زمین — مهم نیست چی، فقط یه چیزی داشته باش تا از بین نری».
اما بحران اخیر یه درس جدید داشت: هرچی دارایی راحت‌تر نقد بشه، ارزشمندتره.
این موضوع تو همین چند هفته گذشته کاملاً مشهود بود:
▪ حتی سهم‌های ضعیف با ۱۰ تا ۲۰ درصد تخفیف، تو کمتر از یک هفته فروش رفتن.
▪ ولی زمین و ساختمون‌هایی که با ۳۰ درصد تخفیف گذاشته بودن، اغلب حتی یه بازدیدکننده هم نداشتن.
از طرف دیگه، «رکود سنگین و بی‌سابقه» عملاً خرید مواد اولیه و سرمایه در گردش رو — که همیشه تو تورم یه راه نجات برای کسب‌وکارها بود — بی‌اثر کرده. چون این روزها حتی مواد اولیه هم به راحتی نقد نمی‌شن.
خودروی دوم و سوم، موتور اضافه یا آپارتمان دوم… تو بحران به کار نمیان. سال‌ها فکر می‌کردیم املاک مسکونی، تجاری یا اداری کم‌ریسک‌ترین دارایی هستن یا خودروهای لوکس نوعی سرمایه‌گذاری محسوب می‌شن. ولی این باورها فقط تو دوران رونق تورمی جواب می‌داد. الان که توی رکود تورمی واقعی هستیم — یعنی نابودی امید اقتصادی، فرار سرمایه و جهش نرخ ارز — این دارایی‌ها دیگه نقش سابق رو ندارن.
از اون طرف، اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه هم خیلی از دارایی‌ها رو شامل کرده و تنها ابزارهایی که فعلاً معاف هستن، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و ابزارهای بورسی‌ان.
توصیه‌های آبنوس برای این روزها
آینده همیشه نامعلومه، ولی با توجه به شرایط امروز می‌تونیم تصمیم‌های بهتری بگیریم:
▪ سپرده نقد: به اندازه خرج یک ماه زندگی خانواده رو تو چند بانک مختلف به صورت سپرده نقدی نگه دار.
▪ پرهیز از خرید دارایی‌های کم‌نقدشونده: سمت خرید ماشین، موتور، ملک یا هر چیزی که نقل و انتقالش سخته نرو.
▪ عدم خرید طلای فیزیکی: هم ریسک نگهداری داره، هم موقع فروش با سود، مشمول مالیاته.
▪ صندوق‌های طلای بورسی: به اندازه خرج یک سال زندگی و اجاره خونه، تو صندوق‌های طلای بورسی بذار تا اگر درآمدت افت کرد یا کسب‌وکارت خوابید، نقدینگی کافی داشته باشی. (اگه با این صندوق‌ها آشنایی نداری مقاله «صندوق طلا چیست؟» رو بخون، آبنوس کنارته)
▪ تبدیل دارایی مازاد: اگه ملک یا خودرو اضافی داری، بفروش و تبدیلش کن به دارایی نقدشونده.
تجربه شرکت‌های مدیریت دارایی بین‌المللی
بیایم ببینیم موسسات بزرگ دنیا تو شرایط مشابه چی توصیه کردن:
BlackRock
▪ تأکید ویژه روی تنوع‌بخشی، حفظ نقدینگی و دوری از دارایی‌های کم‌نقدشونده.
▪ بعد از بحران ۲۰۰۸، BlackRock پیشنهاد کرد سرمایه‌گذارها صندوق‌های بازار پول (MMF) با نقدشوندگی بالا و ۱۵ تا ۲۰٪ نقدینگی روزانه داشته باشن.
▪ سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه کوتاه‌مدت دولتی به‌عنوان منبع درآمد امن تو نوسانات بازار توصیه شد.
▪ هشدار جدی نسبت به بازارها و دارایی‌های با نقدشوندگی پایین.
رفتار پیشنهادی به سرمایه‌گذار: تصمیمات هیجانی نگیر، فروش احساسی نکن؛ «صبر و نگاه بلندمدت» کلید موفقیته.
منبع: BlackRock submission to FSB, 2020 – BlackRock Corporate Insights 2023
Vanguard
▪ توصیه به سرمایه‌گذاری منظم و بلندمدت.
▪ حتی تو بحران‌ها هم روی «ماندن در بازار» تأکید دارن؛ یعنی ترکیب پرتفوی متنوع رو حفظ کن و سریع تغییر نده.
▪ برخلاف خیلی‌ها، روی طلا تأکید خاصی ندارن و بیشتر صندوق‌های شاخص و اوراق بدهی رو مهم می‌دونن.
رفتار پیشنهادی به سرمایه‌گذار: جلوی هیجانات رو بگیر و ترکیب سبدت رو سریع تغییر نده.
منبع: Vanguard advisories
Fidelity
▪ ترکیب محافظه‌کارانه با نقدینگی بالا.
▪ پیشنهاد می‌کنن سرمایه به بخش‌های کم‌ریسک مثل مصرف‌کننده، بهداشت، اوراق قرضه با کیفیت بالا و صندوق‌های طلا اختصاص داده بشه.
▪ نگهداری نقدینگی به اندازه ۶ تا ۱۲ ماه هزینه زندگی به‌عنوان صندوق اضطرار.
رفتار پیشنهادی به سرمایه‌گذار: تعادل در سبد و پرهیز از واکنش‌های سریع و هیجانی.
منبع: Fidelity Wealth Management Insights, 2025
PIMCO
▪ تأکید اصلی روی صندوق‌های درآمد ثابت و اوراق قرضه.
▪ تو بحران‌ها، اوراق قرضه با کیفیت بالا، صندوق‌های درآمد ثابت و نقدینگی کوتاه‌مدت رو ابزار مناسب می‌دونه.
▪ تأیید نقش طلا به‌عنوان پوشش ریسک تورم و تنش‌های ژئوپلتیک.
رفتار پیشنهادی به سرمایه‌گذار: صبر و دیسیپلین سرمایه‌گذاری تو شرایط بحران.
منبع: PIMCO Insights, 2025
شباهت‌ها و تفاوت‌ها
▪ شباهت‌ها: همه روی نقدینگی بالا، دوری از دارایی‌های کم‌نقدشونده، نقش طلا تو بحران‌ها و پرهیز از رفتار هیجانی اتفاق نظر دارن.
▪ تفاوت‌ها: تو بازارهای جهانی ابزارها متنوع‌تره؛ ولی تو ایران گزینه‌ها بیشتر به صندوق‌های بورسی، طلا و اوراق دولتی محدود می‌شن.
جمع‌بندی آبنوس
با توجه به ریسک بالای اقتصاد ایران، آبنوس پیشنهاد می‌کنه ذخیره نقدی وسیع‌تر داشته باشید؛ حتی تا اندازه یک سال هزینه زندگی. اینطوری اگه کسب‌وکار یا درآمدتون موقتاً قطع بشه، می‌تونید بدون استرس از بحران عبور کنید.
عنوان های اصلی
لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ، و با استفاده از طراحان گرافیک است، چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است، و برای شرایط فعلی تکنولوژی مورد نیاز، و کاربردهای متنوع با هدف بهبود ابزارهای کاربردی می باشد، کتابهای زیادی در شصت و سه درصد گذشته حال و آینده، شناخت فراوان جامعه و متخصصان را می طلبد، تا با نرم افزارها شناخت بیشتری را برای طراحان رایانه ای علی الخصوص طراحان خلاقی، و فرهنگ پیشرو در زبان فارسی ایجاد کرد، در این صورت می توان امید داشت که تمام و دشواری موجود در ارائه راهکارها، و شرایط سخت تایپ به پایان رسد و زمان مورد نیاز شامل حروفچینی دستاوردهای اصلی، و جوابگوی سوالات پیوسته اهل دنیای موجود طراحی اساسا مورد استفاده قرار گیرد.
